Minni vinna og allir vinna

02. APRÍL 2025

Árið 2016 hóf Hugsmiðjan tveggja ára tilraunaverkefni sem fólst í því að stytta vinnutíma úr hefðbundinni 40 stunda vinnuviku í 30 virkar vinnustundir án þess að skerða laun.

Niðurstöðurnar voru afgerandi og áratug síðar höldum við okkur enn við 30 stunda viku.

Á þessum tveimur árum jókst framleiðnin um 23% og veikindadögum fækkaði um 44%. Mælingar sýndu að starfsfólk afkastaði jafn miklu á 6 virkum stundum og hefðbundnum 8 tíma degi.

Það er ekkert náttúrulögmál að vinna átta klukkustundir á dag. Vinnan sem við sinnum krefst miklu frekar ferskrar og skapandi hugsunar en langrar viðveru á skrifstofunni.

Margeir Steinar Ingólfsson, hluthafi og starfandi stjórnarformaður
#6klst

Sex tíma dagur

Miðað er við að starfsfólk sé sest við vinnu kl. 9 og því er treyst fyrir því að skila réttum tímafjölda innan vikunnar. Þau sem taka hálftíma í matarhlé geta þannig lokið fullum vinnudegi kl. 15:30.

Betri heilsa og einbeiting

Hamingja starfsfólks hefur aukist og veikindadögum fækkað umtalsvert með betri andlegri og líkamlegri heilsu. Einbeiting er betri og þar með afköstin á vinnutíma.

Fleiri gæðastundir

Starfsfólk hefur getað nýtt styttri vinnudag til að njóta samvista með börnum sínum og tekið virkari þátt í uppeldinu. Minni vinna þýðir fleiri gæðastundir og ánægjulegra heimilislíf.

Starfsfólk í forgang

Fjölskylda

Eftir að hafa lengi aðstoðað viðskiptavini við að hugsa út fyrir kassann og leysa úreld kerfi af hólmi, var ákveðið að líta í eigin barm og endurhugsa starfsemina þannig að hamingja starfsfólks væri sett í forgang.

Í fyrirtæki sem leggur áherslu á nýstárlegar og frumlegar lausnir eru góð einbeiting og fersk hugsun mikilvægari en löng viðvera á skrifstofunni.

Þrátt fyrir færri vinnustundir sýndu gögnin að tekjur fyrirtækisins jukust eftir að tilraunin hófst.

Dramatík varðandi að sækja börn og komast á æfingu heyra sögunni til, auk þess sem orkustigið er hærra yfir daginn. Ég held 100% fókus og skila af mér betri vinnu.

Hrafn Thoroddsen, þjónustustjóri

Fyrsta skrefið tekið inn í framtíðina

Hugsjónin um lífvænlegri vinnumenningu

Úr upprunalegri kynningu á niðurstöðum tilraunarinnar 2018:

Þrátt fyrir að auður og efnisleg velmegun hafi margfaldast á undanförnum árautugum hefur vinnustundunum ekki fækkað í sama mæli. Íslendingar eyða ennþá meira en helmingi vökustunda sinna í vinnunni. Streita og álagstengd veikindi verða algengari og kulnun í starfi víðtækt vandamál. Vinnan tekur oft svo stóran hluta dagsins að fólk finnur ekki tíma til að sinna öllu hinu sem veitir því vellíðan og gefur lífinu tilgang: fjölskyldu, áhugamálum, hreyfingu og andlegri næringu.

Forgangsröðun

Fyrir rúmlega tveimur árum var orðið ljóst að Hugsmiðjan þyrfti að líta í eigin barm og endurhugsa starfsemina. Í stað þess að hugsa fyrst og fremst um að hámarka ágóða hluthafanna var ákveðið að snúa forgangsröðinni við. Hamingja starfsfólks skyldi vera númer eitt. Hugmyndin var að þetta myndi skila sér í einbeittari og betri starfskröftum og þar af leiðandi aukinni ánægju viðskiptavina – það myndi svo að lokum gera hluthafana ánægða.

Framkvæmd

Ráðist var í styttingu vinnudagsins úr hefðbundnum átta klukkustundum á dag niður í sex tíma án launaskerðingar. Aukinn frítími starfsfólks myndi vonandi skila sér í betri heilsu, aukinni hugarró og einbeitingu á vinnutíma, en slíkt er sérstaklega mikilvægt í fyrirtæki sem leggur áherslu á að koma með nýstárlegar og frumlegar lausnir – vinna sem krefst ferskrar hugsunar frekar en langrar viðveru á skrifstofunni.

Í upphafi voru margar efasemdaraddir uppi um gildi tilraunarinnar, en áhrifin létu ekki á sér standa og nú tveimur árum síðar eru þau auðmælanleg.

Mælanleg áhrif

Hamingja starfsfólks hefur aukist, andleg og líkamleg heilsa þess batnað, þannig að veikindadögum hefur fækkað umtalsvert. Einbeiting er betri og þar með afköstin á vinnutíma. Þvert á svartsýnisspár hefur framleiðni aukist svo mikið að starfsfólk afkastar jafn miklu á sex tímum og það gerði áður á átta. Þrátt fyrir færri vinnustundir hafa tekjur fyrirtækisins aukist síðan tilraunin hófst. Sem sagt, minni vinna og allir vinna!

Draumurinn um sífellt styttri vinnuviku og fjölskylduvænni vinnumenningu hefur verið leiðarljós verkalýðshreyfinga og lífsspekinga frá upphafi iðnbyltingarinnar. Með síhraðari tækniþróun og sjálfvirknivæðingu á 21. öldinni verður þessi hugsjón æ raunhæfari. Það þarf hins vegar hugrekki og framsýni til að gera drauminn að veruleika. Með sex tíma vinnudeginum lítur Hugsmiðjan fram á veginn og stígur fyrsta skrefið inn í framtíðina.